ارزیابی پارامترهای کیفی آب زیرزمینی با استفاده از GIS و زمین آمار
حسین اقدر، فاطمه محمد یاری، رضا بصیری
چکیده
در این تحقیق، متغیرهای شیمیایی آب های زیرزمینی دشت مهران و دهلران با استفاده از روش های زمین آمار (روش کریجینگ وکوکریجینگ) مورد مطالعه قرار گرفت. آب حاصل از 29 چاه، در سال های 1379 تا 1392 از لحاظ سدیم، کلر، سولفات، کل جامدات محلول و سختی کل آنالیز شیمیایی گردید. به کمک نرم افزار ArcGIS 10 درونیابی به روش کوکریجینگ و کریجینگ صورت گرفت. برای انتخاب مدل مناسب جهت برازش بر روی واریوگرام تجربی از مقدار RMSE کمتر و ساختار فضایی قوی تر استفاده شد. نتایج حاصل RMSE و MAE نشان داد که روش کوکریجینگ نسبت به روش کریجینگ برتری دارد. این امر به دلیل RMSE و MAE کمتر در روش کوکریجینگ می باشد که نشان دهنده دقت بالا و خطای پایین است. نتایج نشان می دهد که داده های کیفی آب زیرزمینی در این منطقه دارای همبستگی قوی می باشند و ساختار مکانی آنها از مدل کروی و نمایی تبعیت می کند. درنهایت با استفاده از روش کوکریجینگ، منطق فازی و طبقه بندی شولر نقشه پهنه بندی منطقه مورد مطالعه جهت شرب تهیه گردید. با توجه به نقشه نهایی 32 درصد از منطقه برای شرب مناسب، 18 درصد نسبتا مناسب و 50 درصد نامناسب می باشد. نتایج نشان داد که کیفیت آب منطقه مورد مطالعه برای شرب در حد مطلوب نیست. با روی هم گذاری نقشه پهنه بندی و نقشه حاصل از آنالیز Hot Spot مشاهده شد که نقاط با غلظت های زیاد و در آستانه هشدار در کنار هم و در طبقه نامناسب نقشه پهنه بندی، قرار گرفته اند. واژه های کلیدی :آب های زیرزمینی ، طبقه بندی شولر ، کوکریجینگ ، کریجینگ ، آنالیز Hot Spot