کاربرد ArcGIS در پهنه بندی سطوح مواجهه شغلی با سیلیس کریستالی قابل استنشاق در کارگاه های سیلیسکوبی
محمد جواد عصاری، فرشید قربانی شهنا، علی پورمحمدی، ابراهیم چاوشی، زهره کرمی
چکیده
سابقه و هدف:
سیلیسکوبی فرایندی مبتنی بر خرد کردن، غربال کردن و دانهبندی انواع سنگ های سیلیسی است. استنشاق گرد و غبار سیلیس با ایجاد تغییرات ساختاری و فیبروز برگشت ناپذیر در بافت ریه منجر به بیماری سیلیکوزیس میگردد. سیلیس کریستالی توسط آژانس بینالمللی تحقیق در مورد سرطان (IARC: International Agency for Research on Cancer) به عنوان سرطان زای انسانی (گروه I) طبقه بندی شده است. منطقه ازندریان یکی از بزرگترین واحدهای تولید سیلیس در کشور میباشد که در آن ۴۰ کارگاه سیلیسکوبی وجود دارد. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی (Arc-GIS: Geographic information system) در پهنه بندی سطوح مواجهه شغلی با سیلیس کریستالی قابل استنشاق (Respirable Crystalline Silica RCS:) انجام شد. مواد و روشها:
در این مطالعه توصیفی، سطوح مواجهه فردی با RCS در 16 کارگر شاغل در کارگاه های سیلیسکوبی مطابق با روش 7602 NIOSH (National Institute for Occupational Safety and Health) اندازه گیری شد. همچنین 16 نمونه هوا جهت ارزیابی غلظت های محیطی RCS در کارگاههای مورد مطالعه به طور همزمان جمع آوری و تعیین مقدار گردید. یافتهها:
نتایج نشان دادند که میانگین سطوح مواجهه فردی کارگران (2.61±2.01 میلیگرم بر متر مکعب) از حدود مجاز مواجهه شغلی (OEL: Occupational exposure limit) پیشنهادی توسط کمیته فنی بهداشت حرفهای کشور برای هشت ساعت کاری (0.025 میلیگرم بر متر مکعب) بیشتر میباشد. همچنین نتایج حاکی از وجود اختلاف آماری معنادار بین میانگین غلظت مواجهه فردی با RCS در فعالیتهای شغلی مختلف بودند (0.001=P). نتیجهگیری:
نتایج حاکی از عدم وجود ارتباط معنادار بین سطوح مواجهه فردی و غلظت های محیطی RCS بودند. یافتههای این مطالعه نشان دادند که GIS جهت پهنه بندی سطوح مواجهه شغلی با RCS در محیط های کار از قابلیت زیادی برخوردار است. نتایج این مطالعه بر استفاده از سایر شیوه های مدلسازی به منظور تعیین میزان انتشار سیلیس در واحدهای مختلف کارگاه های سیلیسکوبی تأکید دارد.
واژه های کلیدی: ارزیابی مواجهه، ازندریان، سیستم اطلاعات جغرافیایی، سیلیس کریستالی، سیلیس کوبی